Сүт безі ауруларын диагностикалау
Сүт безінің ауруларымен қандай дәрігерге жүгінуім керек?
Адам денсаулығына қатысты мәселеге күдіктене бастағанда, ең алдымен қандай дәрігерге бару керектігін шешу маңызды міндеттердің бірі болып табылады. Көптеген әйелдер сүт безі ауруларының белгілері пайда болған кезде (сүт бездеріндегі ауырсыну мен ыңғайсыздық) ... гинекологқа жазылуы керек деп ойламайды.
Иә, бұл жерде таңқаларлық ештеңе жоқ. Гинеколог – әйел денсаулығына, соның ішінде сүт бездеріне қатысты барлық нәрсеге жауапты дәрігер. Ал қазірдің өзінде жағдаймен танысқан гинеколог кейбір жағдайларда науқасты неғұрлым тек белгілі бір саланың маманы - маммологтың қабылдауына жіберуді шешеді.
Маммолог сүт безінің қатерлі және қатерсіз ауруларын диагностикалау және емдеумен айналысатын негізгі дәрігер. Бұл маман гинекологпен тығыз байланыста жұмыс істейді, осылайша ауруларды анықтау мен емдеуге кешенді көзқарас қамтамасыз етіледі.
Сүт безі ауруларын диагностикалаудың заманауи әдістері
УДЗ
Сүт безінің жағдайын аспаптық диагностикалаудың ең қарапайым және қол жетімді әдісі ультрадыбыстық зерттеу (УДЗ) болып саналады. Бұл мүлдем ауыртпалықсыз және зиянсыз процедура және ультрадыбыстық аппараттар барлық дерлік медициналық мекемелерде орнатылған, сондықтан бұл опция жиі қолданылады. Медициналық тексеру мақсатында сүт бездерінің ультрадыбыстық зерттеуін 18 жастан бастап барлық әйелдерге жылына бір рет жасау ұсынылады. Сондай-ақ, бұл әдіс ауырсыну мен ыңғайсыздық шағымдары кезінде сүт безінің жағдайын бастапқы тексеру болуы мүмкін.Маммография
Бұл сүт безі тінінің анағұрлым ақпаратты рентгендік зерттеуі. Рентген аппараты сүт безін екі пластинаның арасында ұстап тұрып «көреді». Тексеруді етеккір циклінің бірінші жартысында (ең дұрысы - екінші аптада) өткізу ұсынылады, бұл кезде сүт безінің жағдайы ең жарқын суретті алуға мүмкіндік береді.
Алдын алу мақсатында маммография 35 жастан бастап әйелдерге – екі жылда бір рет және 50 жастан кейін – жыл сайын жүргізіледі. Алынған суреттер мен зерттеу деректерінің көмегімен дәрігер фиброзды-кистозды мастопатияның (және мастопатияның басқа түрлерінің) диагнозын анықтайды және емдеуді тағайындайды.Қосымша зерттеулер
Кейбір жағдайларда егжей-тегжейлі тексеру қажет болуы мүмкін. Мысалы, егер маммография қандай да бір себептермен сүт безіндегі ісік түзілісінің немесе кистаның орналасуы мен жеттерінің жеткілікті анық көрінісін бермесе, науқасқа компьютерлік томография (КТ) немесе магнитті-резонанстық томография (МРТ) тағайындалуы мүмкін. Бұл, атап айтқанда, осы түзілімді жою операциясына дайындық кезінде қажет болуы мүмкін.Биопсия
Ісік түзілімінің табиғатын бағалау үшін, мысалы, түйінді сүт безі аурулары кезінде, жиі қолданылатын процедура – аспирациялық биопсия, яғни «күдікті» тіннің кішкене бөлігін жұқа инемен алу.Бұл сізде қатерлі ісік бар деген күдік бар дегенді білдірмейді. Сүт безіндегі кистаның немесе ісіктің қатерсіз екеніне көз жеткізу үшін биопсия тағайындалады, өйткені сүт безі ауруларын емдеуде ең бастысы онкологияны «жіберіп алмау» керек.
Содан кейін алынған тіндер микроскоп астында зерттеліп, цитологиялық және гистологиялық талдау жүргізіледі
Визуалды тексеру
| Белге дейін шешініңіз, айна алдына тұрыңыз, кеудеңізді мұқият тексеріңіз. Сіз ескеретін жағдайлар: |
|---|
| - сүт безінің біреуінің пішіні немесе өлшемі өзгерсе, ісіну, тартылу немесе ісіну пайда болды; |
| - терінің қызаруы пайда болса, «лимон қабығы» сияқты өзгерістер болса; |
| - бір немесе екі сүт безінің ұшынан сұйықтық бөлінсе; |
| - емізік немесе ареола пішінін, түсін өзгертсе, қабынған, тартылған болса |
Сүт безін пальпациялау
1-кезең
Сүт безінің екеуінде ұстап қараңыз, тіндердің кез келген қатаюын немесе өзгерістерін сезінуге тырысыңыз. Сыртқы жоғарғы ширектен сағат тілімен жылжыңыз.
Сүт безін пальпациялау: тұрып, кейін еңкейіп орындалады.
Сүт безін пальпациялау
2-кезең
Қолыңызды беліңізге қойыңыз, қарама-қарсы қолыңызбен қолтық астындағы лимфа түйіндерін ақырын ұстап қараңыз. Олар көзбен көрінбеуі немесе ұстағанда сезілмеу керек.
Сүт безін пальпациялау: тұрып, кейін еңкейіп орындалады.
Сүт безін пальпациялау
3-кезең
Емшек ұшын бас және сұқ саусақпен ұстап, жеңіл қысым жасаңыз. Ешқандай ауырсынуды сезбеуіңіз керек, сүт безінің ұшынан сұйықтық шықпауы керек.
Сүт безін пальпациялау: тұрып, кейін еңкейіп орындалады.
Сүт безін пальпациялау
4-кезең
Шалқая жатып қарама қарсы қолыңызбен мұқият бір сүт безін тексеріп шығыңыз. Асықпаңыз – сүт безінің тіндері жұмсақ және біркелкі екеніне көз жеткізу керек.
Сүт безін пальпациялау: тұрып, кейін еңкейіп орындалады.
Егер келесі өзін-өзі тексеру кезінде сіз сүт безінің өзгергенін сезсеңіз, бұл маманмен кездесуге барудың жақсы себебі. Дабылшы болып көрінуден қорықпаңыз - кейін өкінгенше, бәрін тағы бір рет тексерген дұрыс